Κατά μέσο όρο €369 τον μήνα περισσότερα αμείβονται οι άνδρες από τις γυναίκες στην Κύπρο, κάτι που φανερώνει μισθολογικό χάσμα στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου, οι μέσες ακαθάριστες μηνιαίες απολαβές (χωρίς διόρθωση) των ανδρών κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022, εκτιμώνται στις €2.248, ενώ αυτές των γυναικών είναι €1.879.
Επιπρόσθετα, χάσμα φανερώνουν και οι μέσες μηνιαίες απολαβές διορθωμένες ως προς τις εποχικές διακυμάνσεις, αφού αυτές των ανδρών ανέρχονται στα €2.313 και των γυναικών €1.978 (δεύτερο τρίμηνο 2022).
Τι ισχύει στην Ε.Ε.
Τα επίπεδα μισθολογικών διαφορών μεταξύ των φύλων διαφέρουν σημαντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Ωστόσο, τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι σε όλα τα κράτη μέλη οι άνδρες αμείβονται περισσότερο από τις γυναίκες, με κάποιες χώρες το χάσμα να κυμαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα ενώ σε άλλες σε πιο χαμηλά.
Το 2020, οι ακαθάριστες ωριαίες απολαβές των γυναικών ήταν κατά μέσο όρο 13% χαμηλότερες από αυτές των ανδρών στην Ε.Ε. και 14,1 % στη ζώνη του ευρώ.
Το μεγαλύτερο μισθολογικό χάσμα καταγράφεται στη Λετονία το οποίο ανέρχεται έως 22,3%, ενώ το πιο μικρό ποσοστό κυμαίνεται στο Λουξεμβούργο με 0,7% σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat (2020).
Τα ίδια στοιχεία δείχνουν ότι το μισθολογικό χάσμα ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες στην Κύπρο ανέρχεται στο 9%.
Γιατί όμως οι γυναίκες αμείβονται λιγότερα από τους άνδρες;
Το μεγαλύτερο μέρος του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων παραμένει ανεξήγητο στην Ε.Ε. και δεν μπορεί να συνδεθεί με τα χαρακτηριστικά του εργαζομένου ή του χώρου εργασίας, όπως είναι, μεταξύ άλλων η εκπαίδευση, το επάγγελμα, ο χρόνος εργασίας ή η οικονομική δραστηριότητα.
Αξίζει επιπλέον να αναφερθεί ότι το μισθολογικό χάσμα ανάμεσα τα φύλα, δεν σχετίζεται μόνο με τις απολαβές, αλλά και με την πρόσβαση στην εργασία και την πρόοδο και προοπτική σε αυτή.
Ωστόσο, έρευνα της Ε.Ε. έδειξε ότι το χάσμα ανάμεσα στους μισθούς ανδρών και γυναικών προκύπτει εξαιτίας των πιο κάτω λόγων:
- Περίπου το 24% του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων σχετίζεται στο ότι οι γυναίκες είναι ταυτισμένες και συνάμα υπερεκπροσωπούνται σε κάποιους τομείς οι οποίοι είναι χαμηλά αμειβόμενοι από τη φύση τους. Κάποιοι από αυτούς τους τομείς είναι η περίθαλψη, η υγεία και η εκπαίδευση.
- Έχει παρατηρηθεί άνισο μερίδιο αμειβόμενης και μη αμειβόμενης εργασίας στην αγορά. Αναλυτικότερα, οι γυναίκες εργάζονται περισσότερες ώρες εργασίας την εβδομάδα από ότι οι άνδρες, ταυτόχρονα όμως αφιερώνουν πιο πολλές ώρες σε απλήρωτη εργασία. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που η Ε.Ε. προωθεί την ισότιμη κατανομή των γονικών αδειών, την επαρκή δημόσια παροχή υπηρεσιών παιδικής μέριμνας και τις κατάλληλες πολιτικές σε σχέση με το ευέλικτο ωράριο.
- Υπάρχει «γυάλινο ταβάνι» στην ιεραρχία που επηρεάζει το επίπεδο αμοιβής. Συγκεκριμένα, λιγότερο από το 8% των CEO κορυφαίων εταιρειών είναι γυναίκες. Ακόμη και ανάμεσα στα διευθυντικά στελέχη εταιρειών στις χώρες της Ε.Ε. έχει παρατηρηθεί ότι οι αποδοχές των γυναικών είναι κατά 23% πιο χαμηλές.
- Παρουσιάζονται γενικότερα διακρίσεις ανάμεσα στις αμοιβές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γυναίκες κερδίζουν λιγότερα από τους άνδρες για ίση εργασία ή εργασία ίσης αξίας, ακόμη και αν η αρχή της ίσης αμοιβής κατοχυρώνεται στις Ευρωπαϊκές Συνθήκες (article 157 TFEU) από το 1957.
Τέλος, σημειώνεται ότι, παρόλα αυτά, το μισθολογικό χάσμα στην Κύπρο κινείται σε πιο χαμηλά ποσοστά σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε., και συγκεκριμένα 9% έναντι 13% (τελευταία στοιχεία Eurostat για το 2020).
Οι συγκεκριμένοι αριθμοί είναι βελτιωμένοι σε σχέση με το 2018, όπου το χάσμα στην Κύπρο ήταν 13,7% και στην Ε.Ε. 14,8% (Eurostat).